<p>Emeklilikte Yaşa Takılanlar, ülkenin gündemine damgasını vurdu. Aslında ya kafalar karışık ya da bilhassa akılları karıştıracak bir yaklaşım sergileniyor. 1999 yılındaki düzenlemeye kadar dayanan bir geçmişten bahsediyoruz.</p>
<p>Emeklilik yaşıyla ilgili kademeli sisteme geçildi. Buna karşı çıkabilirsiniz de destekleyebilirsiniz de… Bakın altını net çiziyorum bu başka bir tartışma konusudur. EYT ise o noktada arada kaynayanlardır.</p>
<p>İlke şudur: Bir yasal düzenleme yapıldığından, o kanun çıktığı tarihten itibaren geçerlidir. Kazanılmış hakların kutsallığı açısından hiçbir kanun geriye doğru çalıştırılmaz. Hak kayıplarına neden olacak bir yaklaşımda bulunulmaz.</p>
<p>Bu sadece bizimle ilgili bir durum değil. Dünyanın her ülkesinde, devletin yurttaş nezdinde güvenilirliği korumak için böyle bir ilke benimsenmiştir. Zira devletler sözünde durur. Bu aynı zamanda ona olan güvenin de ana noktasını oluşturur.</p>
<p>1999 yılında hatalı yapılan bu uygulamanın düzeltilmesi için aslında fırsat vardı. Fakat 2008 yılında reform adı altında ortaya konulan sosyal güvenlik sisteminin yenilenmesi sırasında, bırakın hatadan dönmeyi, sorunu kemikleştirdiler.</p>
<p>Şimdi teknik detaylara girip sizleri boğmayacağım. Arzu eden araştırsın. Söylediklerimin doğru olduğunu görecektir. Ama işin özü şu: Ortada erken emeklilik diye bir talep yok. Erken emeklikle ortaya konulacak bir iane de söz konusu değil.</p>
<p>Mesele tamamen bir hak gaspından ibaret. Ayrıca son açıklamadan yola çıkarsak, 10 farklı metot denenmiş de, finansmanı bulunamamış da, falan da, filan da… Bunların hepsi lafı güzaf. Çünkü birincisi bahsi geçen kişiler aynı anda emekli olmuyor. Süresi gelen emekli olacağı bir durum söz konusu olduğundan kısım kısım bir finansman ihtiyacı var.</p>
<p>İkincisi bunu konuşmak bile ayıp. Devlet işe başlarken bu insanlara demiş ki, şu kadar gün çalış, primini öde emekli ol. Bu insanlardan kabul edip, yükümlülüklerini yerine getirmişler. Oyunun bittiği noktada kural değiştirilmez. Akit esastır ve devlet sözünü tutar. İktidar kim olursa olsun.</p>
<p>Yani bu tartışılacak bir nokta değil. Lakin tartışmaya açılacak bir husus var. Son açıklamaya dönersek… Bakan Selçuk yaptığı açıklamada ne dedi? “Emeklilikte Yaşa Takılanlar’la ilgili, en az 10 analiz yaptık. Her türlü kombinasyonu denedik. Hiçbirinin maliyeti sürdürülebilir değil.”</p>
<p>Yarın öbür gün maliyetler sürdürülemez olduğu için maaşlarda da kısıntı yapılabilir, emekli maaşları da düşürülebilir ya da ödenmesiyle ilgili sıkıntı çıkabilir. Olabilir mi? Olmamalıdır. Ama bu kadar net bir hak tartışmasında bile olayı maliyet esaslı ele alırsanız, insanların aklını karıştırırsınız ve güvenilirlik tartışmaya açılır.</p>
<p>Yani EYT’liler zaten mağdur. Ama EYT ile ilgili yaklaşım, açtığı kapıyla başka mağdurlar olabileceğinin de sinyalini veriyor. Yapmayın; yanlış yoldasınız.</p>
Çetin Ünsalan