<p><em><strong>Haftanın ilk günü gerçekleşen Kabine Toplantısı’nın ardından bir konuşma yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, ekonomiye ilişkin satır arası mesajlar verdi. Öncelikle gerek kısıtlama ihtimalleri, gerekse de destek olasılıkları nedeniyle ülkenin büyük bir bölümünün ekranların başında olduğu bir süreçte dile getirilen noktalar vardı.</strong></em></p>
<p>İşin icraatın içinden tarafını bir kenara bırakırsak, AB ve ABD yaptırımları konusundaki kabullenişi gündeme taşıyan mesajlar önemliydi. Nitekim ilk yaptırım da S400 üzerinden geldi. Bunun karşılığında da son derece güçlü bir ekonomik yapıya sahip olunduğunu belirten dip notlar vardı.</p>
<p>Elbette bu mesajlar neredeyse tamamen yurtiçine yönelikti. Çünkü yurtdışında herkes Türkiye ekonomisinin gerçeklerini biliyor. Döviz yerine TL mevduata yönelme çağrısından, ekonomide gerçekçi olmayan istatistikler üzerinden algı yönetmeye kadar bir dizi cümleden oluşmuş metni doğru okumak gerekir.</p>
<p>Konuşmanın geneline bakılırsa tek olumlu yan küçük esnafa 5 milyar TL’yi bulacağı belirtilen hibe desteği görülüyor. Şüphesiz rakamları telaffuz etmeden bir cümle öncesi daha önemli. Herkes rakamlara konsantre oldu ama böyle bir çalışmanın henüz hazırlık aşamasında olduğu vurgusunu da ıskalamamak lazım.</p>
<p>Yani bu da bir tür havuç sayılabilir. Lakin konuşmanın tamamına baktığınızda tek başına hiçbir anlam ifade etmiyor. Ama bu açıklamayı, Çarşamba günü Merkez Bankası Başkanı’nın yapacağı toplantıyla birlikte okursanız, ana gündem maddesini tespit edebiliyorsunuz.</p>
<p>O toplantıda Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal, yüksel ihtimalle tamamen dağılmış güveni, itibarı, Merkez’in sözüne inanılan özelliğini geri sağlamaya yönelik mesajlar verecektir. İşte bu gerçekle birlikte Kabine sonrası açıklamayı birlikte okuduğunuzda, önceliği anlıyorsunuz.</p>
<p>Şu an itibariyle bir numaralı öncelik ‘itibar ve güvenilirlik.’ Bunun tamamen kaybolduğu anlaşılmış, aslında kabul edilmiş olacak ki, Kabine sonrası yapılan açıklama 16 Aralık Çarşamba günkü toplantıya zemin teşkil etti.</p>
<p>Bütçenin yapısının istihdam, üretim gibi kavramlarının üzerine oturtulmuş olduğu vurgusunu, muhtemelen 2021 yılında Merkez Bankası’nın da öncelikleri içerisinde göreceğiz. Fakat bunları dile getirmek tek başına yetmiyor.</p>
<p>Albayrak dönemine göre herkesin daha itidalli ve olgun bir tavır gördüğü açık. O sürecin elle tutulur yanı yoktu. Lakin tek başına söylemle bunu sürdürmek de mümkün değil. Bu nedenle güven bunalımını gidermek istiyorsak, daha önceki yazılarımda da belirttiğim gibi, verilerin güvenilirliğinden işe başlamak gerekiyor.</p>
<p>Şayet bunları düzeltmeyeceksek, Kabine sonrası Cumhurbaşkanı’nın temel aldığı rakamların da, belirttiği sonuçların da hiçbir önemi yok. Zira reel hayatın bu olmadığı, istatistikler üzerinden sanal bir tablo yaratıldığı artık apaçık ortaya çıkmış vaziyette.</p>
<p>Sözün özü şu: Cumhurbaşkanı zemini hazırlayıp, Merkez Bankası Başkanı’na rahat top oynaması için irade beyanında bulundu. Ama halen sokaktaki sıkıntıyı kabullenmekte güçlük çektiği de açıkça gözüküyor.</p>
<p>Ağbal bu pası iyi değerlendirmek istiyorsa, Çarşamba günü gerçekleri konuşmak zorunda. Zira gerçek olmadan anlatılanlar ya da söylenenlerle uzun ve başarıya ulaşacak bir yolculuk yapmak mümkün değil. Ne de olsa ekonomi kendi gerçeğini dayatıyor ve o alanda lafla peynir gemisi yürümüyor.</p>
Çetin Ünsalan