<p style="text-align:justify;"><em><strong>Ekonomik dönüşümün en kritik başlıklarından biri işsizlik söylemi. Dijitalleşmenin artmasıyla birlikte en çok tartışılan konuların başında insanların ne olacağı geliyor. Oysa her dönüşüm kendi mesleklerini yaratıyor.</strong></em></p>
<p style="text-align:justify;">Bunun en güzel örneği, yakın zamana kadar sosyal medya yöneticisi diye bir meslek var mıydı? Ama şimdi var. Demek ki insanların işsiz kalmasından değil, mesleklerin dönüşümünden söz ediyoruz.</p>
<p style="text-align:justify;">Pandemi, bu süreçle ilgili en önemli kırılmaların başında geliyor. McKinsey Global Enstitüsü tarafından yapılan bir araştırmaya göre işgücünün gelecekte ihtiyaç duyulacak becerileri acilen kazanması gerekiyor.</p>
<p style="text-align:justify;">Rapor çalışanların yüzde 25’inin önümüzdeki süreçte yeni mesleklerde iş bulması gerekebileceğini de ortaya koyuyor. Birçok insan bu dönüşümü çok uzun vadede gerçekleşecek bir yaklaşım olarak düşünüyor.</p>
<p style="text-align:justify;">Oysa kişisel verilerin öneminin artması ve veri ekonomisinin öne çıkmasıyla birlikte, geleceğin mesleklerinden biri daha hayata geçmek üzere. Mahremiyet mühendisliği... Türkiye’nin çok gündeminde yer almayan bu başlık, son derece hayati bir rol üstlenecek gibi gözüküyor.</p>
<p style="text-align:justify;">Gelişmeyi, geçtiğimiz günlerde radyo programıma konuk olan Jurcom GRC Ceo’su Ali Osman Özdilek paylaştı. Özdilek’in aktarımını aynen paylaşayım; zira söyledikleri çok net ve kıymetliydi. Dedi ki:</p>
<p style="text-align:justify;">“Dünya hızla uluslararası bir hukuk sistemine doğru gidiyor. Türk şirketleri olarak bu gerçeğe gözlerimizi kapatamayız. Mahremiyet tasarımı, mahremiyette ve veri korumada GDPR’ın getirdiği yepyeni bir kavram ve Türk Hukuku’nda, üniversitelerinde şu anda hiçbir şekilde yok.</p>
<p style="text-align:justify;">Biz sözleşme, açık maddelere ve bunu imzalamaya alışığız. Hatta çoğu zaman bunların da okunmadan imzalandığını biliyoruz. Artık yazılı ve hukuki iletişim kaldırılacak. Onun yerine görselleştirilmiş süreçlere aktarılmış akıllı tasarımlar getirilecek. Dolayısıyla çok yakında bir hukuki metin imzalamak yerine, bir video veya animasyon ile karşılaşmaya başlayacağız. Bu işin en basit kısmı.</p>
<p style="text-align:justify;">Daha alt tarafta ise sistemler kurulurken, gümrük teknik altyapılarından tutun da, şirketin içindeki sistemlere kadar tüm yazılımlar tasarlanırken de, hep mahremiyet dizaynını gözetmek durumundasınız. Bununla ilgili olarak Avrupa’da çok yeni bir meslek doğdu. ABD’de de bunun üniversitede bölümü açıldı.</p>
<p style="text-align:justify;">Şu andan itibaren mahremiyet mühendisleri yetiştirmeye başlıyorlar. Bunlar bildiğimiz anlamda mühendisler olacaklar. Örneğin yazılım sektöründe çalışıyorsa, bir yazılım ilk kez dizayn edilirken, yani kodlaması yapılırken nasıl yapılması gerektiğini bu mahremiyet mühendisleri söyleyecek.</p>
<p style="text-align:justify;">Veya bir iş süreci ya da yeni bir fabrika kuruyorsanız oradaki endüstri mühendisinin yanına mahremiyet mühendisi de gelecek ve fabrikanın mahremiyet adına nasıl kurulması gerektiğini söyleyecek.”</p>
<p style="text-align:justify;">Oldukça açık değil mi? Aslında daha çok detayı var. Ama dünya ile aynı gündemi yakalamanın yetmediğini, veri ekonomisinden bahsederken buna şirketleri hazırlamaktan insan kaynağı sağlamayı da akıl eden yaklaşımlara kadar esas almamız gereken çok başlık var.</p>
<p style="text-align:justify;">Aksi takdirde ortaya hem tarife dışı engeller çıkacak, hem veri yönetimi sıkıntısı nedeniyle ceza yiyen şirketlerimiz olacak; hem de kırılmayı kaçıracağız. Ne dersiniz? Sizce de sığ gündemlerin arasında boğuluyoruz derken, hata mı ediyoruz?</p>
<p style="text-align:justify;">Çaresiz kalıp geçmişteki konuları temcit pilavı gibi önümüze koyanlar, sadece bizi oyalamıyor; ne yazık ki geleceği de kaybetmemize neden oluyorlar. Benden söylemesi…</p>
<p style="text-align:justify;"> </p>
Çetin Ünsalan