<p>BTK, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun Pazar araştırmasından sonra ortaya koyduğu verilere göre, ülkemizde 82,9 milyon mobil abone var. 2019 yılının ilk üç çeyreğindeki verilere göre geçen yıl Eylül ayına kadar 205 milyar dakika konuşmuşuz.</p>
<p>Konuşma süremizi bir kenara not alın ki ona sonra tekrar döneceğim. Fakat tüketici adına sevindirici olan, cepten Avrupa’nın iki katı oranında konuşmamıza karşılık aylık 5,89 avro ortalamayla en az para ödeyen ülkeyiz.<br /> <br /> Elbette alım gücü dikkate alındığında, cep telefonu faturalarımızdan hepimizin yakınmaya hakkımız var. Fakat şu bir gerçek ki, bu fotoğraf bir günde ortaya çıkmadı. Cep telefonlarının ilk yaygınlaşmaya başladığı dönemlerde GSM sektörleri istedikleri gibi uygulamalara imza atıyorlardı.<br /> <br /> O dönemde dernekler düzeyinde yapılan etkin tüketici mücadelelerinin sonucunda, bugün istediğimiz gibi paketler oluşturabilme, istediğimiz aboneyle çalışma olanaklarına kavuştuk. Gelinen nokta, belki fatura bazında bizi gelirimize göre rahatlatmasa da, ilkesel anlamda müthiş bir tüketici hakkı arama başarısıdır.<br /> <br /> Bu nedenle tüketicilerin derneklerine, federasyonlarına sahip çıkıp, ‘ben mi uğraşacağım’ demeden hakkını arayan yurttaşlar olmakta vazgeçmemesi gerekir. Bir dönem bu konuda bir zafiyet yaşandı. Ama şimdi üç federasyonun bir araya gelerek oluşturduğu konfederasyon sistemiyle, yeniden tüketici hakları adına önemli bir döneme girdiğimizi düşünüyorum.<br /> <br /> Tüketicinin de hak arama ve takipçilik konusunda üzerine düşeni yapması, STK’larına sahip çıkmasıyla yeni haklar kazanacağımızdan kimsenin şüphesi olmamalıdır. Zira sağlıklı bir tüketici yapılanması, hak arama açısından önemli olduğu kadar, o ülkenin ekonomik olarak gelişmesine ve disiplin altına alınmasına da yarayan kritik bir faktördür.<br /> <br /> Bu tespiti paylaştıktan sonra, başta not aldığımız konuya tekrar dönelim. 205 milyar dakika ya da araştırmanın sonuçlarına göre ortalama kişi başına 247 dakika cep telefonuyla konuşmuşuz.<br /> <br /> Bir tüketimi serbestçe yapabilmek kadar, neyi tükettiğini bilmenin de tüketici sorumluluğu olduğuna inanıyorum. Dünyanın mobil temelli, dijitalleşme ve yeni ekonomiye gittiği ortamda şimdi durup herkesin kendisine şu soruyu sorması lazım: 247 dakika ne konuştum?<br /> <br /> Çünkü cebimizdeki cihazlar artık bir telefon olmanın ötesinde, küçük birer bilgisayar ve iş yapma, alışveriş yapma özelliği taşıyor. Yani bunu kullanma sorumluluğu sadece anayasal iletişim hakkına ulaşmaktan öteye geçti.<br /> <br /> Doğru ve verimli kullanmak, cihazın özellikleriyle, ihtiyaçlarımızı eşleştirmek, hem gereksiz kullanımların önünü kesecektir; hem de kullanmadığınız özelliklere ödediğiniz faturayı ortadan kaldıracaktır. Elbette herkes her şeyin en iyisini layıktır.<br /> <br /> Ama sadece konuşmak, mesajlaşmak, sosyal medyaya girmek ve oyun oynamak için son derece fonksiyonel bir telefon satın alıyorsanız, büyük bir israf içindesiniz demektir. Bu hafta her tüketici olarak kendimize şunu soralım:<br /> <br /> Cebimizdeki telefonu gerçekten kullanıyor muyuz? Yoksa kullanmadığımız bir şey için anormal, astronomik, özentiye dayalı paralar mı veriyoruz?</p>
Çetin Ünsalan